Een recent nieuwsbericht over de politie: “De politie is bezorgd over falende apparatuur waardoor agenten onderweg in voertuigen hun plaats niet goed kunnen bepalen. …….. Zowel bij voertuigen die zijn voorzien van het nieuwe PBS-systeem als bij voertuigen die het oude nog hebben, is sprake van verbindingsproblemen, verouderde kaarten, onnauwkeurige plaatsbepaling en instabiliteit……….” 1
De BV Nederland en de hele wereld vertrouwt steeds meer op automatisering. Zowel voor kantoorwerk als voor werk waar grote belangen aan zijn verbonden. Valt de automatisering op één of andere manier uit, dan worden we kwetsbaar in ons werk. Hebt u wel eens een internetstoring meegemaakt en ervaren wat dan het gevolg is?
Nu zijn er meerdere effecten mogelijk van automatisering die niet vlekkeloos werkt.
Je hebt automatisering die doet wat die moet doen, maar waarvan de betrouwbaarheid van de aangeboden informatie en functies niet past bij het belang van het werk. Dat is onvolkomen automatisering. Meestal zul je je werk er wel goed om kunnen doen, maar je kunt ook onbewust te veel vertrouwen op de automatisering.
Daarnaast heb je automatisering die doet wat die moet doen, maar eigenlijk alleen goed past bij min of meer herhalend werk zonder veel variatie of waarbij geen rekening is gehouden met variatie in omstandigheden. Dat maakt dat onder omstandigheden die niet volgens het boekje gaan de automatisering zelfs tegen kan werken. Je raakt dan zogenaamd ‘out-of-the-loop’, je hebt niet meer voldoende controle op je werk en de omstandigheden die je werk beïnvloeden. Dat levert frustratie, een hoge werkbelasting en een grotere kans op fouten. Dit komt vooral voor bij rigide automatisering zonder veel aandacht voor de rol die de mens moet spelen in bijzondere omstandigheden, omdat je nu eenmaal niet alles kunt programmeren.
Ook heb je automatisering die doet wat die moet doen, maar waarvan de structuur en gebruiksvriendelijkheid niet goed past bij het werk dat je moet doen. Je verliest tijd en gaat mogelijk zelfs onbedoeld fouten maken. En ook hier ligt frustratie op de loer, waardoor men alleen morrend gebruik maakt van de automatisering omdat het nu eenmaal niet anders kan. Dit komt vooral voor bij ontwikkeling en implementatie van ICT zonder goede verkenning van de werkprocessen.
Het lijkt erop dat in het geval van het navigatiesysteem in de politieauto’s alle vormen van net niet lekkere automatisering een rol spelen. Het is gemakkelijk om dit af te doen als een brevet van onvermogen van de politie. Dat doe ik niet. Ik weet namelijk hoe taai het ontwikkelen van goede automatisering kan zijn. Het vraagt veel van het ontwikkelteam, veel tijd, veel inlevingsvermogen, terwijl het project onder tijdsdruk staat, automatisering tegenwoordig vaak ontwikkeld wordt door in snel uitgevoerde ontwikkelstappen te ontdekken wat er echt ontwikkeld moet worden (agile, scrum) en er vlak voor de oplevering bijna geen tijd meer is om goed na te denken over implementatie en het beheer en onderhoud van de nieuwe automatisering. Dan kun je onbedoeld of onbewust de verkeerde afslag pakken in het ontwikkeltraject.
En succesvolle automatisering vraagt kennis en kunde over denken en doen van de mens in samenhang met de uit te voeren taak en (variërende) omstandigheden waaronder gewerkt moet worden. Ik ken een bewezen aanpak die als navigatie kan dienen in het (door)ontwikkelen van automatisering om bovengenoemde valkuilen te vermijden. Herkent u de valkuilen van ‘net niet’ automatisering? Wilt u een passende TomTom om het goed te doen? Ik ga graag met u in gesprek.
Als positieve afsluiting een citaat uit hetzelfde nieuwsbericht over de politie: als automatisering echt goed is, zul je zien dat “…. er strijd ontstaat om het gebruik van wel functionerende voertuigen.”
8 juni 2017 – door ir Melcher Zeilstra EurErg
Recente reacties